vrijdag 11 december 2015

Tekeningen van een lang vergeten familie Chalon

In het nog niet geïnventariseerde en daarom ook nog niet openbare archief van het Huis Leur – in de toekomst wordt dit trouwens hernoemd in: Familiearchief Van Verschuer – bevinden zich een aantal archiefstukken, waaronder een viertal ongesigneerde prenttekeningen, van leden van de familie Chalon. De Chalons maakten vanaf de zeventiende eeuw deel uit van de kunstzinnige scene binnen Amsterdam. Het Gelders Archief bezit van deze familie een afschrift van een testament uit 1747 van het echtpaar Hendrik Chalon (1715-1789) en Susanna van Bulligen (ook wel: Bullingen). Van hem is bekend dat hij zijn kost verdiende als orkestmeester te Amsterdam en op zeker moment te Leiden en dat hij een zoon was van Louis Chalon (ca. 1687-1741), kunstschilder, toneeldecorateur en acteur bij de Amsterdamse schouwburg, en de toneelspeelster en danseres Anna Maria Rigo.
Drie van Hendriks kinderen maakten zich eveneens op artistiek terrein verdienstelijk. Zijn dochter Christina (1749-1808) werd tekenares, etser en schilder, en huwde in 1784 de koopman/organist Christiaan Frederik Rüppe. Zij tekende vooral mensen uit het volk: boerengezelschappen, straatscènes, moeders met kinderen en huiselijke taferelen. Van haar hand zijn waarschijnlijk de hier getoonde ‘kaartspeler’ en ‘dansende boerin met dochter’ die in het Gelders Archief werden aangetroffen.
De oudste zoon Jan Chalon (1738-1795) volgde een muziekopleiding, waarmee hij in Parijs zijn inkomen veilig stelde, maar hij werd uiteindelijk beter bekend als muziekdocent, pentekenaar, etser en prentenverzamelaar in Londen. Van hem wordt verteld dat hij levendig, innemend en godsdienstig was. En bovendien een grote mate van beschaafdheid aan een nauwgezette eerlijkheid paarde. Van zoveel lofuitingen wordt men toch wel even stil. Hij zou zich bovendien kritisch hebben betoond ten aanzien van zijn specialiteit: het maken van tekeningen van hoofden. Vele zou hij direct nadat hij ze geëtst had weer hebben weggegooid, waardoor er na zijn overlijden te Londen slechts een 100 exemplaren waren overgebleven.
Van de tweede zoon van Hendrik, genaamd Hendrik Louis Chalon (1744-1821) is weinig meer bekend dan dat hij een muzikale opleiding heeft genoten. Daar waar de literatuur verder over deze man zwijgt, helpt ons het huisarchief Leur wat verder. Twee tekeningen met bijschriften maken duidelijk hoe hij eruit heeft gezien en waar hij is overleden. Van zijn grafmonument op de toen nog niet eens lang daarvoor geopende begraafplaats van Père Lachaise in de binnenstad van Parijs is zelfs een ingekleurde tekening bewaard gebleven. Wie de tekening uit 1821 heeft vervaardigd is niet bekend, maar zijn neef Henri Bernard Chalon, een zoon van Jan, komt daarvoor in aanmerking. Volgens het ‘Biographisch woordenboek der Nederlanden’ van A.J. van der Aa betrof het een tot schilder opgeleid man, die ‘veel talent bezat in het schilderen van beesten, vooral van paarden’. Hij zou bovendien schilder van de prins-regent van Engeland en van de hertog van York zijn geweest.

Geen opmerkingen: